TANITIM VE TARİHÇE

COĞRAFİ YAPISI

Evren, Ankara ‘ya bağlı en uzak ilçelerden birisi olup Hirfanlı baraj gölü kıyısında 5000 nüfuslu  bir yerleşim merkezidir. Çıkınağıl adıyla bilinen eski yerleşim alanı 1957 yılında Hirfanlı baraj  gölünün suları altında kalmış ve 1958 yılında şimdiki yerine planlı ve imarlı olarak taşınarak  1968 yılında Şereflikoçhisar ilçesine bağlı olarak belediye statüsü kazanan ilçemiz 1982 yılında EVREN adını almıştır.1988 yılında Ankara Vilayeti İl Genel Meclisince ilçe olması yönünde karar alınmış ve 1989 yılında TBMM ye verilen kanun teklifi ile 1990 yılında 3644  sayılı yasayla ilçe statüsü kazanmıştır.

İlçemizde yaklaşık 2 km mesafede Semizbağı mevkiinde 25-30 metre yükseklikte, 80-100  metre taban genişliğinde bir Höyük ve yine aynı ölçülerde Solakuşağı bölgesinde göl içerisinde başka bir höyük bulunmaktadır. Ayrıca Ilgıyer mevkiinde bir ermeni mezarlığı, Çatalpınar köyünde Sığırcık kalesi ve Eski Torunobası köyü yanında Toplu Kalesi bulunmaktadır. Yine Çatalpınar ve Solakuşağı köyleri arasında Bizans dönemine ait olduğu belirlenen Sarnıçlı Kızlar Kalesi bulunmaktadır. Bizans ve Osmanlı dönemine ait bu kalıntılardan eski bir yerleşim yeri alanı olduğu ortaya çıkmaktadır.
 

1958 yılında yeni yerleşiö yerine taşınma sırasında ve daha sonraki yıllarda ilçemiz merkezinden ve köylerinden yoğun bir göç başlamıştır. En verimli arazilerin sular altında kalması ve ekili alanların daralması ile sanayiye dayalı bir işletme veya iş kolunun olmayışı halen bu göçün devam etmesine neden olmaktadır. İlçe Nüfus Müdürlüğü verilerine göre merkezden 3600 nüfus yurt dışında bulunmaktadır. Şereflikoçhisar ilçe merkezinde Evren nüfusuna kayıtlı 4200 Ankara ‘da ise yaklaşık olarak 14.000 nüfusumuz yaşamaktadır. Ancak son zamanlarda ilçemize az sayıda da olsa tersine göç başlamıştır.

GEÇİM KAYNAĞI VE EKONOMİSİ

Çıkınağıl adıyla 1963 yılında Şereflikoçhisar ‘a bağlı kasaba olarak anılan ilçemiz 1990 yılında Ankara ‘ya bağlı ilçe statüsü kazanmış ve 02.08.1991 ilk kaymakam atanmıştır. İlçemizde bir merkez belediyesi ve merkeze bağlı 4 mahalle muhtarlığı ile 9 köy muhtarlığı bulunmaktadır. Halk genelde geçimini tarım hayvancılık ve kısmen balıkçılıkla sağlamaktadır. Nüfusun %60 nın gelir düzeyi orta ve ortanın altındadır. Yurt dışında işçi olarak çalışan 4000 e yakın insanımızın gelir düzeyi kısmen ortanın üzerindedir. Baraj gölü ılıman iklim sağlamaktadır. Merkezde ve köylerimizde gelir düzeyi oldukça düşen insanlarımıza tarımsal destek ve yoksul olanlara gelir temin etmek maksadı ile geçmişte sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı ile ilçe tarım müdürlüğünün ortaklaşa girişimleriyle sera dağıtımı yapılmış olup, müspet sonuç alınamamıştır. Kısmen amaca uygun gelişme sağlayan aileler bulunmaktadır. Hayvancılıktan elde edilen ürünler iç pazara yöneliktir. Üretim ve pazarlamada organize olunmayışı(kooperatif, birlik vs.) nedeni ile yeterli gelir sağlanamamakta olup tarımsal ve hayvansal ürün fiyatları oldukça düşüktür. Hububat son yıllarda kısmen tüccarlara verilmiş ilçemizde TMO ajans müdürlüğü yeterli alım yapamadığı için kapatılmıştır. 2004 yılında hububatın önemli bir kısmı oldukça sıkıntılı bir şekilde Şereflikoçhisar TMO müdürlüğüne verilmiştir. 200 den fazla aile ilkel yöntemlerle balıkçılık yapmakta olup(250 motorlu tekne - sandal mevcuttur). Teknoloji kullanarak kafes balıkçılığı gibi su ürünlerinde başlıca yöntemler geliştirilerek desteklenmelidir. İlçemizde soğuk hava deposu mutlaka kurulmalıdır. Merkezde bir adet Ziraat Bankası şubesi, Tarım Kredi Kooperatifi, Taşıyıcılar Kooperatifi varlık ve faaliyetini sürdürmektedir. 2 yıl önce kapatılan askerlik şubesi ve haziran 2004 yılında kapatılan adliye dışında ilçede bulunması gererken diğer kamu kurumları ilçemizde mevcuttur. Bir kalkınma ve güzelleştirme derneği ile kurs talebe derneği hayvancılık derneği bulunmaktadır. İlçemizde 1978 yılında kurulan Sağlık Ocağı günde ortalama 100 ile 150 hastaya hizmet vermektedir. Doktor sıkıntısı halen devam etmektedir. 50 yataklı hastane inşaatının %60 kısmı tamamlanmış olup, projesine yeterli ödenek tahsisi yapılamamıştır. Evren müftülüğüne bağlı merkezde 3 köylerimizde 9 camii bulunmaktadır. İlçemizde imar planında 5 dekarlık bir alan spor alanı olarak düzenlenmiş ancak herhangi bir spor faaliyetine yönelik spor salonu yapılamamıştır. Gençlerimizin ve yaşlılarımızın spora olan talepleri üst noktadadır. Bu durum oldukça sıkıntı vermektedir.

EVREN TARİHİ

Ülkemizde çok yerleşim yerinin tarihinin tam olarak kayıtlarda bulanmadığı yerleşim yerlerinden birisi de ilçemiz Evren’dir. Bu gerçeklerden hareket ile Evren’in tarihi zaten Şereflikoçhisar’dan ayrı düşünülemez bir gerçektir. Şereflikoçhisar tarihi incelendiğinde Evren ile ilgili kısa bilgiler zaten mevcuttur. Ancak bu bilgiler ışığında daha geniş ve daha detaylı bilgilere ulaşmak daha doğru olurdu. Biz de bunu yapmaya çalıştık. Evren (Çıkınağıl) kayıtlarda incelendiğinde bu topraklarda Hititler, Asurlar, Romalılar, Persler, Firikler ’in yaşadığı ve sonra Selçuklu ve Osmanlı Devletinin egemen olduğu görülmektedir. Yazılı bir kayıt olmakla birlikte Evren(Çıkınağıl) Müslüman Türk nüfusuna 1500 lü yıllarda Osmanlı döneminde padişah II. Beyazıt zamanında açıldığı ve yaklaşık Temmuz 2014 ‘te 514 yıllık tarihe sahip olduğu sanılmaktadır. Bu yerleşim yerine Kafkas kökenli Çerkezlerin yerleştiği daha sonraki yıllarda Rus işgalinden kaçanların Doğu Anadolu ‘dan gelerek yerleştikleri tespit edilmiştir. 

Evren(Çıkınağıl) merkezdeki nüfusun büyük bir kısmı Kahramanmaraş, Gaziantep yöresinden gelen aşiretlerden, İç Anadolu’dan Nevşehir yöresinden ve Doğu Anadolu ‘dan Erzurum ve Gümüşhane yöresinden gelenlerden oluşmuştur. 

Bu aşiretler köylerimizde KÖLELER AŞİRETİ Torunobası ‘na; ŞEREFLİ AŞİRETİ İbrahimbeyli ve Torunobası ‘na; KIYASLI AŞİRETİ Yusufuşağı, İnebeyli, Cebirli, Altınbaşak ‘a; KORTULU AŞİRETİ İnebeyli, Cebirli, Yusufuşağı ‘na; ÇERKEZLER Evren merkez, Çatalpınar, Solakuşağı, Demirayak köylerine yerleşmişlerdir. Nüfus zaman içerisinde Türkmen boylarının kaynaşması ile Müslüman Türk milletinin şerefli birer fertleri olmuşlardır.